Bankacılık ve Ödeme Teknolojilerinde Haftanın Öne Çıkan Gelişmeleri
26 Aralık 2020–8 Ocak 2021
Yeni yılın ilk bülteniyle karşınızdayım. Tatil döneminde haber paylaşımının seyrekleşmesi nedeniyle bir hafta ara verdiğimiz paylaşımlara kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Son haftalarda en sık paylaştığım konu FAST… 18 Aralık’ta testlerine başlanan FAST için yaygınlaştırma süreci 8 Ocak’ta başladı. Kolay Adresleme Sistemi ile birlikte ise artık IBAN yerine alıcının cep telefonu numarası, kimlik numarası, e-posta adresi gibi bilgilerini girerek 7/24 para transferi yapmak mümkün hale geliyor.
Çin ve ABD arasındaki gerilimin finans dünyasına yansımaları devam ediyor. Son olarak Trump, Alipay ve WeChat Pay gibi popüler ödeme uygulamaların ABD’de kullanımını yasaklayacak olan kararnameyi imzaladı. Ant Group için kötü haberler bununla sınırlı değildi. Kontrolsüz büyümenin yaratacağı riskleri azaltmak isteyen Çin Merkez Bankası; kredi, sigorta, varlık yönetimi gibi farklı alanlarda da hizmetler sunan Alipay’in ödemeler alanına odaklanmasını istedi.
Hong Kong Merkez Bankası, iAM Smart isimli dijital kimlik çözümünü kullanıma sunarken Endonezya’nın iki dev girişimi Gojek ve Tokopedia’nın operasyonlarını birleştirmek için yaptığı görüşmelerin olumlu ilerlediği öğrenildi.
COVID-19'a karşı aşılama sürecinin başlamasıyla sosyal hayatta yeni bir dönem de başlıyor. Etkinliklere katılmak, seyahat etmek, hatta okullara, işyerlerine gitmek için aşı olmanın zorunlu tutulması tartışılan bir konu olmakla birlikte güçlü bir ihtimal olarak önümüzde duruyor. Bireylerin aşı durumlarının takip edilmesi için mobil cüzdanların kullanımına dair çalışma Los Angeles’ta duyuruldu.
İngiltere’de temassız işlem limitinin yükseltilmesine yönelik girişimler, Simple’ın faaliyetlerinin sonlandırılması, Orange Bank’in Fransa’da yeni nesil banka satın alması ve Hindistan’da NPCI’ın akıllı telefonları temassız POS’a dönüştüren çözümü bültenimizdeki diğer haberler…
Keyifli okumalar, sağlıklı günler diliyorum.
1. FAST ve Kolay Adres için Yaygınlaşma Vakti
TCMB tarafından geliştirilen ve 18 Aralık’ta pilot uygulamayla testlerine başlanan Türkiye’nin 7/24 çalışacak anlık ödeme sistemi FAST (Fonların Anlık ve Sürekli Transferi), 8 Ocak itibarı ile genel kullanıma sunuldu. Böylece FAST, bankaların dijital bankacılık kanallarındaki para transferi akışlarına entegre edilmeye de başladı.
• İlk aşamada 50 TL’ye kadar olan para transferlerinde kullanılabilecek olan sistem için üst limit kademeli olarak 1.000 TL’ye yükseltilecek. FAST ile 7/24 yapılabilecek olan para transferi işlemleri saniyeler içerisinde tamamlanacak ve işlemin ardından taraflar bilgilendirilecek.
• BKM ile geliştirilen Kolay Adresleme Sistemi ile birlikte ise işlemler IBAN yerine telefon numarası, kimlik numarası, e-posta adresi gibi bilgiler kullanılarak daha kolay bir şekilde başlatılabilecek.
• FAST için belirlenen yol haritasında üst limitin daha yüksek tutarlara çekilmesi, QR kodlu ödemeler ve ödeme isteme gibi katma değerli özellikler var.
Kaynak: TCMB
2. Trump, Aralarında Alipay ve WeChat Pay’in de Olduğu Çinli Sekiz Uygulamayı Yasaklayan Kararnameyi İmzaladı
20 Ocak’ta koltuğu Biden’a bırakacak olan Trump, aralarında Alipay, WeChat Pay ve QQ Wallet’ın da olduğu Çin merkezli sekiz uygulamanın kullanımını yasaklayan ve 45 gün içinde yürürlüğe girecek olan kararnameyi imzaladı.
• Çin ile ABD arasındaki gerilimin bir uzantısı olarak değerlendirilebilecek karar, söz konusu uygulamaların topladığı kişisel verilerle ulusal güvenlik için tehdit oluşturduğu gerekçesiyle alındı.
• Karar kapsamında hangi işlemlerin yasaklanacağı, ABD Ticaret Bakanlığı’nın yapacağı çalışma sonucunda belirlenecek.
• Yasaklanan diğer uygulamalar CamScanner, SHAREit, Tencent QQ, Vmate ve WPS Office.
• Çinli yetkililer ise kararın adil rekabet ortamına aykırı olduğunu belirtirken Biden’ın göreve geldikten sonra kararnameyi geri çekmesi de ihtimaller arasında yer alıyor.
• Trump yönetimi ağustos ayında WeChat’in kullanımını yasaklayan bir kararı imzalamış ancak bu karar daha sonra mahkeme tarafından bozulmuştu.
3. Çin Merkez Bankası, Ant Group’un Sadece Ödemelere Odaklanmasını İstiyor
Dünyanın en büyük fintech’i olarak tanımlayabileceğimiz Alibaba’nın finans kolu Ant Group için işlerin yolunda gittiği söylenemez. Geçtiğimiz yılın sonunda halka arz işlemine son anda taş konması ile Ant Group’un düzenleyicilerin yakın takibinde olduğu anlaşılmıştı.
• Çin Merkez Bankası PBoC (People’s Bank of China) yetkilileri aralık ayının sonunda Ant Group ile bir toplantı yaptı. Şirketin bölünmesine yönelik doğrudan ifadeler kullanılmasa da Ant Group’a faaliyetlerini gözden geçirmesinin gerekli olduğu ifade edildi ve şirketin sadece ödemelere odaklanması istendi.
• Kontrolsüz büyümenin yaratabileceği finansal risklerin önüne geçmek ve teknoloji şirketlerin pazarda çok güçlü olmasının önlemek düzenleyicinin bu isteği, Ant Group’un sigorta, kredi, varlık yönetimi gibi alanlardaki faaliyetlerini ayrı bir çatı altında yürütmesini gerektirecek.
• Ant Group ise yayınladığı blog yazısında düzenleyicinin taleplerine uyum sağlayacağını duyurdu.
• Çin, Alibaba’nın rekabete aykırı uygulamaları olduğuna yönelik iddialar üzerine aralık ayının sonunda bir soruşturma da başlatmıştı.
Kaynak: Business Insider, Crowdfund Insider, CNBC, NY Times, PBC
4. Hong Kong Merkez Bankası Biyometri Tabanlı Dijital Kimlik Çözümünü Tanıttı
Hong Kong Merkez Bankası HKMA (Hong Kong Monetary Authority), iAM Smart (internet Access by Mobile in a Smart way) isimli dijital kimlik çözümünü kullanıma sunuyor.
• Biyometri tabanlı çözüm sayesinde bireyler, aralarında kamu ve finansal hizmetlerin de olduğu birçok dijital hizmete erişirken kendini tanıtabilecek.
• Tüm bu hizmetlere tek bir hesap üzerinden erişileceği için şifre yönetiminde bireylerin yaşadığı sorunları ortadan kaldıracak çözümün doğrulama, form doldurma, kişisel hatırlatma ve dijital imza özellikleri bulunuyor.
• Parmak izi ve yüz tanıma ile girişin de mümkün olacağı çözümde biyometrik veriler iAM Smart platformunda değil, akıllı telefonlarda saklanacak.
• Finansal kurumların deney alanında test edebileceği çözüm, fintech ekosisteminin gelişimi için önemli bir kilometre taşı olarak görülüyor.
Kaynak: Crowdfund Insider
5. Gojek ve Tokopedia’nın Birleşmesi ile 18 Milyar Dolarlık Yeni Bir Dev Doğabilir
Endonezya’nın en değerli girişimlerinden ikisi Gojek ve Tokopedia’nın birleşmesi gündemde… Görüşmeler olumlu sonuçlanırsa değerlemesi 18 milyar dolar olan dev bir teknoloji şirketi ortaya çıkmış olacak.
• Gojek, olası bir birleşme için kısa süre önce Grab ile de görüşmüş ancak sonuca varılamamıştı.
• Grab ile yoğun bir rekabet içerisinde olan Gojek; yemek teslimatı, araç çağırma ve ödemeler alanında hizmet veriyor. Yatırımcıları arasında Google ve Tencent’in de bulunduğuGojek, 10,5 milyar dolar değerlemeye sahip.
• Gojek’in yemek teslimatı alanında pazar payının %90’lardan %50’nin altına gerilediği ve girdiği Tayland, Vietnam, Singapur gibi pazarlarda önemli bir pazar payı elde edemediği belirtiliyor.
• Bir dönem Endonezya’nın en fazla kullanılan mobil cüzdanı olan Gopay ise son dönemde OVO’ya karşı pazar payı kaybetti. Singapur’un teknoloji devi Sea Group bünyesindeki Shopee’nin mobil cüzdanı ShopeePay’in pazar payı da son dönemde artıyor.
• E-ticaret alanında hizmet veren ve Shopee ile rekabet içerisinde olan Tokopedia’nın değerlemesi ise 7,5 milyar dolar… Tokopedia’nın yatırımcıları arasında ise SoftBank ve Alibaba bulunuyor.
Kaynak: South China Morning Post, Livemint, Financial Times, Bloomberg
6. Los Angeles’ta Aşı Sertifikaları Mobil Cüzdanlara Eklenebilecek
Los Angeles Halk Sağlığı Departmanı tarafından tanıtılan çözüm kapsamında şehirde yaşayanlar COVID-19 aşısı olduklarına dair sertifikaları Apple ve Google’ın cüzdan uygulamalarına ekleyebilecek.
• Çözüm kapsamında bireylere, ikinci doz için hatırlatma mesajı da gönderilecek.
• Çözüm için Healthvana isimli hasta bilgisi platform sağlayıcı şirket ile işbirliği yapıldı.
• Healthvana; bu teknolojiyi yaygınlaştırmak için konser alanları, işverenler ve okullarla da görüşüyor.
7. İngiltere’de Bankalar Temassız Limitinin 100 Pound’a Yükseltilmesini İstiyor
Brexit sonrasında Avrupa Birliği’nden ayrı uygulamalar benimseme imkanına sahip olan İngiltere’de bunun ilk örneklerinden biri temassız işlem limiti olabilir.
• UK Finance isimli sektör teşebbüsünün Hazine’ye sunduğu öneri kapsamında şifresiz olarak gerçekleştirilen temassız işlemlerde üst limitin 45 pound’dan 100 pound’a yükseltilmesi gündeme getirildi.
• Limitteki artışla akaryakıt ve restoran gibi alanlarda daha fazla ödemenin temassız olarak yapılabileceği ve böylece pandeminin yayılma hızının düşeceği belirtiliyor.
• 2007 yılında kullanıma sunulduğunda 10 pound olan limit son olarak nisan ayında 30 pound’dan 45 pound’a yükseltilmişti.
• Avrupa Komisyonu’nun temassız işlem limiti için belirlediği tutar 50 euro ya da 45 pound olarak uygulanıyordu.
Kaynak: Finextra, Times, Mirror
8. BBVA’nın ABD Operasyonları PNC’ye Satması Sonrasında Simple’ın Faaliyetleri Sonlandırılıyor
Yeni nesil bankacılığın ilk oyuncularından biri olan Portland merkezli Simple, 2014 yılında BBVA tarafından 117 milyon dolar karşılığında satın alınmıştı. Bu işlem sonrasında Simple, faaliyetlerini ayrı bir şirket olarak sürdürmeye devam etmişti.
• Aralık ayında BBVA’nın ABD operasyonlarının 11,6 milyar dolar karşılığında PNC’ye satılması konusunda varılan anlaşma kapsamında Simple da PNC bünyesine katılacaktı.
• Ancak Simple için kritik bir karar alındı ve BBVA USA, Simple’ı kapatma kararı aldı. Bu karar doğrultusunda Simple müşterilerinin hesapları BBVA USA’e taşınacak.
Kaynak: Verge, Techcrunch
